Synkretyzm religijny
Synkretyzm religijny, połączenie różnych wierzeń i praktyk religijnych. Przypadki synkretyzmu religijnego – jak na przykład gnostycyzm (religijny dualistyczny system, który obejmował elementy z orientalnych religii misteryjnych), judaizm, chrześcijaństwo i greckie religijne koncepcje filozoficzne – były szczególnie rozpowszechnione w okresie hellenistycznym (ok. 300 pne – ok. 300 ce). Fuzja kultur, która była wynikiem podboju Aleksandra Wielkiego (IV w.p.n.e.), jego następców i Cesarstwa Rzymskiego, miała tendencję do łączenia różnych poglądów religijnych i filozoficznych, co skutkowało silną tendencją do synkretyzmu religijnego. Chrześcijaństwo ortodoksyjne, chociaż miało wpływ na inne religie, generalnie patrzyło negatywnie na te ruchy synkretyczne.
Ruchy synkretyzmu na Wschodzie, takie jak manicheizm (dualistyczna religia założona w III wieku- ce irański prorok Mani, który połączył elementy chrześcijaństwa, zoroastryzmu i buddyzmu) i sikhizmu (religii założonej przez XV-XVI-wiecznego indyjskiego reformatora Guru Nānaka, który łączył elementy islamu i hinduizmu), również spotkał się z oporem panujących religie na swoich obszarach.
W XVII wieku ruch kierowany przez niemieckiego teologa protestanckiego Georgea Calixtusa miał na celu pogodzenie Różnice między protestantami w Niemczech, ale jego wysiłki były lekceważone przez ortodoksyjnych przywódców chrześcijańskich jako synkretyczne.