Okres kambru

Okres kambru, najwcześniejszy podział epoki paleozoicznej, rozciągający się od 541 milionów do 485,4 milionów lat temu. Okres kambru jest podzielony na cztery serie stratygraficzne: serie terreneuvian (od 541 milionów do 521 milionów lat temu), serie 2 (521 milionów do 509 milionów lat temu), serie 3 (od 509 milionów do 497 milionów lat temu) i furongów. Seria (od 497 mln do 485,4 mln lat temu).

Skały utworzone lub zdeponowane w tym czasie są przypisane do systemu kambru, który został nazwany w 1835 roku przez angielskiego geologa Adama Sedgwicka następstwami skał łupkowych w południowej Walii i południowo-zachodniej Anglii. Te skały zawierają najwcześniejsze zapisy obfitych i różnorodnych form życia. Odpowiednie nazwy okresów i systemów pochodzą od Cambria, rzymskiej nazwy Walii. Jak pierwotnie opisano, system kambru został nałożony na system sylurski, nazwany również w 1835 r. przez szkockiego geologa Roderick I. Murchison. Późniejszy spór między Sedgwickiem a Murchisonem dotyczący definicji i umiejscowienia granicy kambru i syluru doprowadził do gorzkich kontrowersji, w które zaangażowanych było wielu brytyjskich geologów. Problem utrzymywał się aż do śmierci z Sedgwick i Murchison w latach siedemdziesiątych XIX wieku oraz ostateczne przyjęcie systemu interwencyjnego, ordowiku (485,4 miliona do 443,8 miliona lat temu), który został zaproponowany w 1879 roku przez angielskiego geologa Charlesa Lapwortha.

Kambryjski świat bardzo różnił się od teraźniejszości, ale różniła się także od poprzedniego proterozoicznego eonu (2,5 miliarda do 541 milionów lat temu) pod względem klimatu, geografii i życia. Średnie globalne temperatury przez większą część epoki neoproterozoicznej (od 1 miliarda do 541 milionów lat temu) były niższe (około 12 ° C) niż średnie temperatury globalne (około 14 ° C) w obecnych czasach, podczas gdy globalna temperatura w czasach kambru była średnia 22 ° C (72 ° F). Niskie temperatury w okresie neoproterozoiku pomogły w utrzymaniu szeregu wydarzeń na całym świecie znanych jako Sturtian (około 717 milionów do 660 milionów lat temu), marino (660 milionów do 635 milionów lat temu) i Gaskiers (585 milionów do 582 milionów lat temu) zlodowacenia. Badania klimatyczne sugerują, że temperatury kambru były normą dla większości fanerozoiku eonu (ostatnie 541 mln lat), a zostały przekroczone jedynie przez krótki wzrost w okresie permu (298,9 mln do 251,9 mln lat temu) pod koniec Era paleozoiczna. Niższe temperatury, zbliżone do średniej globalnej temperatury współczesnej, wystąpiły pod koniec ordowiku, w dalszej części karbonu (od 358,9 mln do 298,9 mln lat temu), we wczesnej części permu, pod koniec okresu jurajskiego (od 201,3 mln do 145 mln lat temu) i we wczesnej części kredy (od 145 mln do 66 mln lat temu), a także pod koniec epoki oligocenu (od 33,9 mln do 23 mln lat temu) ).

Tuż przed początkiem neoproterozoiku Ziemia doświadczyła okresu zszywania kontynentów, które zorganizowało wszystkie główne masy lądowe w ogromny superkontynent Rodinia. Rodinia została w pełni zmontowana miliard lat temu i rywalizowała pod względem wielkości z Pangea (superkontynent, który powstał później podczas fanerozoicznego eonu). Przed początkiem kambru Rodinia podzieliła się na pół, co spowodowało powstanie Oceanu Spokojnego na zachód od tego, co stało się Ameryką Północną. W środkowej i późniejszej części kambru ciągłe podziały spowodowały, że paleokontynenty Laurentii (składające się z dzisiejszej Ameryki Północnej i Grenlandii), Baltica (składająca się z dzisiejszej zachodniej Europy i Skandynawii) oraz Syberii na oddzielnych sposoby. Ponadto nowe kolizje doprowadziły do powstania Gondwany, superkontynentu złożonego z Australii, Antarktydy, Indii, Afryki i Ameryki Południowej.

Wydarzenia tektoniczne związane z rozpadem Rodinii zmodyfikowały także baseny oceaniczne, wymuszając ich ekspansję i zalewając części wielu kontynentów.Topnienie lodowców Varanger w okresie neoproterozoiku również odegrało rolę w zalaniu kontynentów. Ten epizod reprezentuje jeden z największych i najbardziej trwałych wzrostów poziomu morza fanerozoicznego eonu. Chociaż zasięg powodzi kontynentalnych był zróżnicowany, na większości kontynentów poziom morza osiągnął maksimum w środkowej i późniejszej części kambru. Ta powódź w połączeniu z podwyższonymi temperaturami kambru i zmianami geograficznymi Ziemi doprowadziła do zwiększonego tempa erozji, która zmieniła skład chemiczny oceanów. Najbardziej zauważalnym rezultatem był wzrost zawartości tlenu w wodzie morskiej, co pomogło przygotować grunt pod powstanie i późniejsze zróżnicowanie życia – wydarzenie, które stało się znane jako „eksplozja kambryjska”.