J. M. Barrie (Polski)

Sir James Matthew Barrie, 1. Baronet, OM (9 maja 1860-19 czerwca 1937), bardziej znany jako JM Barrie, był szkockim pisarzem i dramaturgiem . Najlepiej zapamiętano go ze swojej sztuki Piotruś Pan, czyli Chłopiec, który nie dorośnie, o Piotrze, Wendy i zagubionych chłopcach z Never Never Land. Barrie był płodnym pisarzem w swoim życiu, ale tylko Piotruś Pan stał się ponadczasowym klasykiem, który nadal zachwyca zarówno dzieci, jak i dorosłych, swoim motywem, że nigdy nie opuszcza niewinnej krainy dzieciństwa, gdzie cudowne rzeczy istnieją poza codzienną rzeczywistością .

Krytycy spekulowali, że Piotruś Pan był odzwierciedleniem pragnienia Barrie, by nie chcieć „dorosnąć”, zarówno dosłownie, jak iw przenośni, po traumatycznej śmierci jego brata w wypadku w dzieciństwie. konfrontacja ze śmiercią i śmiertelnością w bardzo młodym wieku skierowała jego życie na kurs w poszukiwaniu idealnego świata, w którym wzrost i śmierć nie miałyby negatywnego wpływu. Innym korzeniem tej historii był niekonwencjonalny związek Barrie z chłopakami Llewylyn Davies, których on spotkał się w londyńskim Kensington Park i raczył opowieściami o piratach i ich nieszczęściach. Barrie powiedział o niemożliwym dylemacie „nie chcieć dorosnąć”:

Być całkowicie człowiekiem – z pełną gamą funkcji bo Potencjał praktyczny i wyobraźni – i dorastania; są to w pewnym sensie sprzeczności. Dorastając, współpracując w porządku społecznym… trzeba ograniczać wyobraźnię; robiąc to, jest się zmuszonym oddać tak wiele, że staje się niedopuszczalnie upośledzoną osobą.

Historia w formie gry lub filmu przyciągnęła miliony i zapewniła platforma dla wyłonienia się niektórych z największych aktorów XX wieku.

Biografia

Barrie urodził się w Kirriemuir w Szkocji. Wykształcenie pobierał w Dumfries Academy i na Uniwersytecie w Edynburgu. Został dziennikarzem w Nottingham, potem w Londynie i zaczął pisać powieści, a następnie sztuki. Pochodził z rodziny skromnych szkockich tkaczy i urodził się jako dziewiąte z dziesięciorga dzieci. Kiedy miał sześć lat, jego brat David, ulubieniec jego matki, zginął w wypadku na łyżwach w przeddzień swoich 14. urodzin. Jego matka nigdy nie doszła do siebie po stracie, a następnie JM próbował wypełnić pustkę w jej życiu poprzez oddaną, jeśli nie nadmiernie uwikłany, związek z nią. W 1897 roku napisał biografię swojej matki zatytułowaną po prostu Margaret Ogilvy. Mówi się, że jego bliski związek z nią jest podstawą dla więcej niż jednej postaci w jego pismach, w tym „Wendy” w Piotruś Pan.

W wyniku traumy z dzieciństwa Barrie cierpiał na karłowatość psychogenną. Jako dorosły miał zaledwie cztery stopy wzrostu, kilkanaście centymetrów. To zaburzenie wzrostu występuje w wieku od 2 do 15 lat i jest spowodowane skrajną deprywacją emocjonalną lub stresem. Stan ten skutkuje zmniejszonym wydzielaniem hormonu wzrostu (GH), nieprawidłowym wzrostem i wagą oraz niedojrzałym wiekiem kostnym.

Barrie poślubił aktorkę Mary Ansell w lipcu 1894 roku. Zagrała u boku Irene Vanburgh w drugiej sztuce Barriego, Walker, Londyn. Spekulowano, że ich małżeństwo było platoniczne, ponieważ nie rodziło dzieci. Rozwiódł się z Ansellem w 1909 roku. W trudnym okresie jego rozwodu poznał Sylvię Llewellyn Davies i jej synów w Kensington Park w Londynie i nawiązał z nimi bliską więź. Dzięki jego opowiadaniu historii z chłopcami z tej rodziny (fabularyzowanej w filmie Finding Neverland) narodził się pomysł na sztukę z Piotrem Panem. Barrie, już uznany pisarz, stworzył swoje arcydzieło na podstawie tej postaci, która po raz pierwszy pojawiła się w powieści Mały biały ptaszek. (1902)

Został baronetem w 1913 roku i otrzymał Order Zasługi za zasługi podczas I wojny światowej Barrie zmarł w Londynie 19 lipca 1937 roku i został pochowany w Kirriemuir, następnie swoim rodzicom oraz siostrze i bratu.

Kariera literacka

Wczesne powieści Barrieego rozgrywane są w fikcyjnym mieście „Thrums”, w swoim rodzinnym mieście Kirriemuir. Barrie często pisał dialogi w Szkotach, a jego wczesne prace czerpały z jego szkockiego wychowania. Jego powieści Thrums odniosły ogromny sukces: Auld Licht Idylls (1888), A Window in Thrums (1889) i The Little Minister ( 1891). Jego dwie powieści „Tommy”, Sentimental Tommy (1896) oraz Tommy and Grizel (1902), dodały do jego twórczości w tym okresie.

Po sukcesie powieści Barrie postanowił rzucić wyzwanie pisaniu dla teatru. Jego pierwsza sztuka, Richard Savage zakończył jeden występ. Niezrażony Barrie odbił się od „Ghosts” Ibsena (1891), parodii dramatu Henrika Ibsena „Ghosts”.Sztuki Ibsena były znane z ponurych tematów, a Barrie kpił z ich pesymizmu swoją lekką satyrą.

Zmienił swoją popularną historię, The Little Minister, w sztukę, której premiera odbyła się w Nowym Jorku w Frohmans Empire Theatre 27 września 1897 roku. Spektakl z Maude Adams dał ponad trzysta przedstawień, bijąc wszelkie rekordy Broadwayu w tym czasie. Inne dramatyczne sukcesy to The Admirable Crichton (1902) i What Every Woman Knows (1908) , sztuki, które krytykowały sztywną i przestarzałą strukturę klasową wiktoriańskiej Anglii.

Najsłynniejsze i najtrwalsze dzieło Barrie, Piotruś Pan, zostało po raz pierwszy wystawione w Londynie 27 grudnia 1904 roku. Dwa kolejne klasyczne sztuki fantasy, które wyprodukował Drogi Brutusie, który został porównany do Szekspirowskiego „Snu nocy letniej”, opowiadającego o grupie ludzi, którzy wchodzą do magicznego lasu; i jego ostatni prawdziwy sukces sceniczny, Mary Rose (1920) o szukającej jej matce-duchu zaginiony syn na ziemi.

Jego ostatnią grą był The Boy D avid (1936), który przedstawił biblijną historię króla Saula i młodego Dawida. Podobnie jak Piotruś Pan, rolę Davida grała kobieta – Elisabeth Bergner.

Piotruś Pan

Barrie poznał rodzinę około 1898 roku, po spotkaniu z Georgeem i Jackiem ich niania Mary Hodgson w londyńskich Kensington Gardens. Barrie, który mieszkał w pobliżu, często spacerował ze swoim psem Bernardynem po parku. Potem spotkał matkę chłopców na przyjęciu koktajlowym i jego dalsze zaangażowanie w rodzinę, które stało się legendarny Piotruś Pan, który był inspiracją dla jego sztuki.

Ostatecznie – zgodnie z historią pasującą do jednej z własnych Barriego – został zastępczym ojcem chłopców. Kiedy zostali osieroceni – oboje ich rodzice zmarli w dość młodym wieku z przyczyn naturalnych – został ich opiekunem. Sylvia Llewelyn Davies „określiła w swoim testamencie, że Barrie będzie powiernikiem i opiekunem chłopców, wraz z matką, jej bratem Guyem Du-Maurierem i bratem jej męża, Arthur Llewelyn Davies.

Piotruś Pan stał się jedną z najbardziej kultowych postaci mitów t dwudziestego wieku. Reprezentuje wiecznie młodych i wraz ze swoim wróżkowym przyjacielem „Dzwoneczkiem” wprowadza rodzeństwo Darling, Wendy i Johna, do świata, w którym nie istnieją zasady dla dorosłych, a wyobraźnia dzieci może swobodnie rządzić. dobra przędza musi walczyć dobro ze złem, a Piotruś Pan nie jest wyjątkiem. Niesławny Kapitan Hak i jego banda nikczemnych piratów zmusza dzieci do opuszczenia „Never Never Land” i powrotu do ich londyńskiego domu – i powrotu do surowej rzeczywistości dorastania do góry.

W 1911 roku Barrie opublikował narracyjną adaptację sztuki, zatytułowaną „Peter i Wendy”. Epilog powieści wyjaśnia ostateczne przeznaczenie wybrane przez Wendy, która jako dorosła spotyka Piotra Pana ponownie. Recenzent „New York Timesa” powiedział, że książka jest pełna „tych cudownych rzeczy, o których marzy się”, a krytyk Anthenaeum twierdził, że książka „przetrwa nawet sztukę”.

Przyjaźnie

Barrie był częścią kręgu literackiego, w skład którego wchodziło wielu znanych pisarzy tamtych czasów, w tym Robert Louis Stevenson, George Bernard Shaw (który kiedyś brał udział w westernie, który Barrie napisał i nakręcił) oraz Jerome K. Jerome, który przedstawił Barrie do jego żony. H.G. Wells był wieloletnim przyjacielem i sąsiadem. J.M. Barrie poznał Thomasa Hardyego podczas wizyty walijskiego autora w Londynie – obu pisarzy łączyła fascynacja duchami i duchami. Inni literaci tamtych czasów, tacy jak Arthur Conan Doyle, G. K. Chesterton i A.A. Milne czasami grał w krykieta w drużynie utworzonej przez Barrie.

Barrie zaprzyjaźnił się również z odkrywcą Antarktydy Robertem Falconem Scottem i był adresatem jednego z listów, które Scott napisał w ostatnich godzinach swojego życia. Innym bliskim przyjacielem Barriego był producent teatralny Charles Frohman. W 1915 roku Barrie poprosił go, aby przyjechał do Londynu i pomógł przy chwiejnym przedstawieniu. Frohman zignorował ostrzeżenia i popłynął na Lusitanię. Kiedy statek został storpedowany 7 maja 1915 roku, Mówi się, że Frohman dobiegł końca, intonując ostatnią linijkę Piotra Pana: „Po co bać się śmierci, to„ największa przygoda ze wszystkich ”. W swoim epitafium Frohman poprosił o zapamiętanie go jako „Człowieka, który dał światu Piotrusia Pana, a Chanteclera (sztukę francuskiego dramaturga Edmunda Rostanda) Amerykę”.

Krytyka

W 1911 roku książka Piotruś Pan i Wendy została okrzyknięta arcydziełem Barriego. Wkrótce po jej opublikowaniu, jeden z recenzentów „polecał ją ludziom obdarzonym wyobraźnią, wiecznie młodym i czystym sercem”. Jednak spekulacje na temat Barrie „Seksualność skłoniła późniejszych krytyków epoki wiktoriańskiej do odrzucenia Piotra Pana jako„ jednego z najbardziej fragmentarycznych i burzliwych dzieł w historii literatury dziecięcej.„Jeden biograf powiedział o pracach Barriego”, Barrie zawdzięczał swoją popularność szczególnemu stopowi surowego, bezwstydnego sentymentalizmu i nawiedzającej gorzkości, co ostatecznie pozwoliło mu stać się głosem i wyobraźnią świata, który powoli i nieubłaganie tracił wiarę w Mity wiktoriańskie… ”

Sam Barrie powiedział o pisaniu swoich dzieci:„ Dzieci przeżywają najdziwniejsze przygody, które ich nie przejmują ”.

Książki i filmy

W sierpniu 2004 r. Wiodący szpital dziecięcy w Wielkiej Brytanii, Great Ormond Street Hospital w Londynie, do którego należą prawa autorskie do Piotra Pana, przeprowadził na całym świecie poszukiwania autora oficjalnej kontynuacji. Angielska autorka dla dzieci Geraldine McCaughrean została wybrana, a jej książka zatytułowana Peter Pan in Scarlet została opublikowana w 2006 roku.

Nagradzany miniserial BBC Lost Boys z 1978 roku autorstwa Andrew Birkina (również zatytułowany JM Barrie and the Lost Boys) z Ianem Holmem jako Barrie i Ann Bell jako Sylvia jest uważana za fakt kwestia przywiązania Barrie do chłopców Daviesów. DVD jest dostępne zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i Stanach Zjednoczonych.

Na wpół fikcyjny film o jego związku z rodziną, Finding Neverland, został wydany w listopadzie 2004 roku, w którym wystąpili Johnny Depp jako Barrie i Kate Winslet jako Sylvia Llewelyn Davies .

Prace autora (lista częściowa)

Powieści

(1902) The Little White Bird ISBN 0585015945 (1921) Peter and Wendy ISBN 0404087892 (1932) Pożegnanie Miss Julie Logan: A Wintry Tale ISBN 1841950033

Gra

(1904) Peter Pan or The Boy Who Would Not Grow Up (1908) When Wendy Grew Up: An Afterthought ISBN 0887762077 (1917) Drogi Brutusie (1920) Mary Rose ISBN 0404087949

Opowiadania

(1891) „Mały Minister” ISBN 0404087841 (1893) „Dwóch z nich” (1893) „Skandal Tillylossa” ISBN 0836931343

Następca:
Rudyard Kipling

Poprzednik: Marszałek polowy Sir Douglas Haig

Rektor Uniwersytetu St Andrews 1919 – 1922

Uwagi

Wszystkie linki pobrano 11 marca 2018 r.