Drogi rzymskie

Rzymskie drogi różniły się od prostych sztruksowych po utwardzone, z głębokimi korytami z ubitego gruzu jako warstwą podkładową, aby zapewnić ich suchość, ponieważ woda wypływała spomiędzy kamieni i odłamków gruzu, zamiast zamieniać się w błoto w glebach gliniastych. Według Ulpiana istniały trzy rodzaje dróg:

1. Viae publicae, consulares, praetoriae lub militares
2. Viae privatae, rusticae, glareae lub agrariae
3. Viae vicinales

Viae publicae, consulares, praetoriae i militaresEdit

Pierwszy typ drogi obejmował drogi publiczne drogowe o wysokim lub głównym zasięgu, zbudowane i utrzymywane na koszt publiczny oraz z ich ziemią przysługującą państwu. Drogi te prowadziły albo do morza, albo do miasta, albo do rzeki publicznej (takiej, która ma stały przepływ) lub innej drogi publicznej. Siculus Flaccus, który żył pod panowaniem Trajana (98–117), nazywa ich viae publicae regalesque i opisuje ich cechy w następujący sposób:

1. Są umieszczani pod kuratorami (komisarzami) i naprawiani przez odkupicieli ( wykonawcy) na koszt publiczny; jednakże stała składka jest pobierana od sąsiednich właścicieli ziemskich.
2. Te drogi mają nazwy ich konstruktorów (np. Via Appia, Cassia, Flaminia).

Rzymskie drogi zostały nazwane na cześć cenzora, który zarządził ich budowę lub przebudowę. Ta sama osoba często służyła później jako konsul, ale nazwa ulicy jest datowana na okres, kiedy był cenzorem. Jeśli droga była starsza niż urząd cenzora lub była nieznanego pochodzenia, przyjmowała nazwę celu lub regionu, przez który przejeżdżała. Nazwę drogi zmieniono, jeśli cenzor zlecił wykonanie na niej poważnych prac, takich jak brukowanie, naprawa lub zmiana trasy. Terminem viae regales porównaj drogi królów perskich (którzy prawdopodobnie zorganizowali pierwszy system dróg publicznych) i autostradę królewską. Z terminem viae militariae porównajcie Drogę Icknield (np. Icen-hilde-weg, lub Droga wojny Icenów ”).

Było jednak wielu innych ludzi, oprócz specjalnych urzędników, którzy od czasu do czasu, z różnych powodów, próbowali powiązać swoje nazwiska z wielką publicznością usługi podobne do tych na drogach. Gaius Gracchus, kiedy Tribune of the People (123-122 pne) wybrukował lub wybrukował wiele dróg publicznych i zapewnił im kamienie milowe i bloki montażowe dla jeźdźców. Ponownie, Gaius Scribonius Curio, kiedy Tribune (50 pne), zyskał popularność, wprowadzając Lex Viaria, pod którym miał być głównym inspektorem lub komisarzem przez pięć lat. Dio Cassius wymienia jako jeden z siłowych aktów triumwirów z 43 rpne (Octavianus, Antony i Lepidus ), że zobowiązali senatorów do naprawy dróg publicznych na własny koszt.

Viae privatae, rusticae, glareae i agrariaeEdit

Druga kategoria obejmowała drogi prywatne lub wiejskie, pierwotnie zbudowane przez osoby prywatne, którym przysługiwała gleba i które miały prawo przeznaczyć je do użytku publicznego . Takie drogi korzystały z pierwszeństwa przejazdu na korzyść publiczności lub właściciela danej nieruchomości. Pod nagłówkiem viae privatae znalazły się także drogi prowadzące z dróg publicznych lub głównych do poszczególnych osiedli lub osad. Te ulpijskie same w sobie są drogami publicznymi.

Obiekty poza drogą były połączone z viae rusticae lub drogami drugorzędnymi. Zarówno główne, jak i drugorzędne drogi mogą być utwardzone lub pozostawione nieutwardzone, o nawierzchni żwirowej, tak jak w Afryce Północnej. Te przygotowane, ale nieutwardzone drogi były viae glareae lub sternendae („do rozsypania”). Poza drogami drugorzędnymi znajdowały się viae terrenae, „drogi gruntowe”.

Viae vicinalesEdit

Trzecia kategoria obejmowała drogi w wioskach, dzielnicach lub skrzyżowaniach, prowadzące przez lub w kierunku vicus lub village. Takie drogi prowadziły albo do głównej drogi, albo do innych viae vicinales, bez bezpośredniej komunikacji z główną drogą. Były uważane za publiczne lub prywatne, w zależności od faktu, że zostały zbudowane z publicznych lub prywatnych środków lub materiałów. Taka droga, choć zbudowana prywatnie, stała się drogą publiczną, gdy zginęła pamięć o jej prywatnych konstruktorach.

Siculus Flaccus opisuje viae vicinales jako drogi „de publicis quae divertunt in agros et saepe ad alteras publicas perveniunt” (które zamieniają drogi publiczne w pola i często docierają do innych dróg publicznych). Władzami naprawczymi były w tym przypadku magistri pagorum, czyli sędziowie kantonów.Mogli wymagać od sąsiednich właścicieli ziemskich albo dostarczenia robotników do generalnego remontu viae vicinales, albo utrzymania na własny koszt pewnej długości drogi biegnącej przez ich posiadłości.

Zarządzanie i financeEdit

Wraz z podbojem Włoch, przygotowane przeloty zostały przedłużone z Rzymu i jego okolic do peryferyjnych gmin, czasem pokrywając wcześniejsze drogi. Budowa viae była obowiązkiem wojskowym i dlatego podlegała jurysdykcji konsula. Proces miał wojskową nazwę, viam munire, tak jakby przeloty były fortyfikacją. Gminy były jednak odpowiedzialne za własne drogi, które Rzymianie nazywali viae vicinales. Piękno i wspaniałość dróg mogą nas skusić do przekonania, że każdy obywatel rzymski mógłby z nich korzystać za darmo, ale tak nie było. Myto było obfite, zwłaszcza na mostach. Często zbierano je przy bramie miasta. Koszty transportu wzrosły jeszcze z powodu podatków importowych i eksportowych. Były to tylko opłaty za korzystanie z dróg. Koszty usług w podróży wzrosły od tego momentu.

Finansowanie budowy dróg było obowiązkiem rzymskiego rządu. Utrzymanie jednak pozostawiono generalnie prowincji. Urzędnicy, którym powierzono zbieranie funduszy, byli curatores viarum. Mieli do dyspozycji kilka metod. O udział w jej naprawie można by zwrócić się do prywatnych obywateli zainteresowanych drogą. Wysocy urzędnicy mogą rozdzielać hojność na drogi. Cenzorzy, którzy byli odpowiedzialni za moralność publiczną i roboty publiczne, mieli finansować naprawy suâ pecuniâ (z własnych pieniędzy). Poza tym wymagane były podatki.

A przez połączone dwa miasta. Viae znajdowały się na ogół centralnie na wsi. Budowa i pielęgnacja dróg publicznych, czy to w Rzymie, we Włoszech, czy na prowincji, była we wszystkich okresach rzymskiej historii uważana za funkcję o największej wadze i znaczeniu. Wyraźnie pokazuje to fakt, że cenzorzy, pod pewnymi względami najbardziej czcigodni z rzymskich magistratów, mieli najwcześniejsze nadrzędne uprawnienia do budowy i naprawy wszystkich dróg i ulic. Rzeczywiście, można powiedzieć, że wszyscy różni funkcjonariusze, nie wyłączając samych cesarzy, którzy zastąpili cenzorów w tej części ich obowiązków, sprawowali zdecentralizowaną jurysdykcję cenzorską.

Koszty i obowiązki obywatelskieEdytuj

Przekazanie cenzury jurysdykcjom szybko stało się praktyczną koniecznością, wynikającą z rozwoju rzymskich dominium i różnorodnych prac, które zatrzymały cenzorów w stolicy. Poszczególne oficjalne organy ad hoc działały kolejno jako organy zajmujące się budową i naprawami. We Włoszech odpowiedzialność cenzury przeszła na dowódców wojsk rzymskich, a później na specjalnych komisarzy – aw niektórych przypadkach być może na miejscowych sędziów. W prowincjach konsul lub pretor i jego legaci otrzymali upoważnienie do bezpośredniego kontaktu z wykonawcą.

Opiekę nad ulicami i drogami na terytorium rzymskim od najwcześniejszych czasów powierzono cenzorom. W końcu zawarli umowy na wyłożenie lawą ulicy w Rzymie, w tym na Clivus Capitolinus, oraz na wyłożenie żwirem dróg poza miastem. Zapewniono również chodniki. Edylowie, prawdopodobnie ze względu na swoją odpowiedzialność za swobodę ruchu i pilnowanie ulic, współpracowali z cenzorami i organami, które ich zastąpiły.

Wydawałoby się, że za panowania Klaudiusza (AD 41–54) kwestorzy stali się odpowiedzialni za brukowanie ulic Rzymu, a przynajmniej podzielili tę odpowiedzialność z quattuorviri viarum. Sugerowano, że kwestorzy byli zobowiązani do wykupienia prawa do oficjalnej kariery osobistym wydatkiem na ulicach. Z pewnością nie brakowało precedensów dla tej narzuconej liberalności, a zmiana dokonana przez Klaudiusza mogła być zwykłą zmianą charakteru wydatków nałożonych na kwestorów.

Organy oficjalneEdytuj

Dwóch oficjalnych organów, które jako pierwsze zastąpiły cenzorów w opiece nad ulicami i drogami. Byli to:

1. Quattuorviri viis in urbe purgandis, z jurysdykcją wewnątrz murów Rzymu;
2. Duoviri viis extra urbem purgandis, z jurysdykcją poza murami.

Oba te organy prawdopodobnie miały starożytne pochodzenie, ale prawdziwy rok ich powstania nie jest znany. Niewiele można polegać na Pomponiuszu, który stwierdza, że quattuorviri zostały ustanowione eodem tempore (w tym samym czasie) jako pretor peregrinus (tj. Około 242 pne) i Decemviri litibus iudicandis (czas nieznany). Pierwsza wzmianka o obu organach pojawia się w Lex Julia Municipalis z 45 roku pne. Quattuorviri nazwano później Quattuorviri viarum curandarum. Zakres jurysdykcji Duoviri wynika z ich pełnego tytułu Duoviri viis extra propiusve urbem Romam passus mille purgandis.Ich władza rozciągała się na wszystkie drogi między ich odpowiednimi bramami w murze miejskim a pierwszym kamieniem milowym poza nimi.

W przypadku sytuacji kryzysowej związanej z stanem konkretnej drogi wyznaczano ludzi wpływowych i hojnych, lub działali dobrowolnie, jako kuratorzy lub tymczasowi komisarze nadzorujący prace remontowe. O godności, jaką przywiązuje się do takiej kurateli, świadczy fragment Cycerona. Wśród tych, którzy wypełnili ten obowiązek w odniesieniu do poszczególnych dróg, był Juliusz Cezar, który został kuratorem (67 pne) Via Appia i hojnie wydał na nią własne pieniądze. Wydaje się, że niektóre osoby działały samodzielnie i brały odpowiedzialność za określone drogi.

Jak już wspomniano, magistri pagorum miało w okręgach wiejskich prawo do utrzymywania viae vicinales. W samym Rzymie każdy gospodarz był prawnie odpowiedzialny za naprawę tej części ulicy, która przechodziła przez jego własny dom. Obowiązkiem edylów było egzekwowanie tej odpowiedzialności. Część ulicy, która przechodziła obok świątyni lub budynku publicznego, została naprawiona przez edylów na koszt publiczny. Kiedy ulica przechodziła między budynkiem publicznym lub świątynią a domem prywatnym, skarb publiczny i prywatny właściciel dzielili się równymi kosztami. Bez wątpienia, choćby tylko dla zapewnienia jednolitości, osobistą odpowiedzialność właścicieli domów za wykonanie remontów ulic zamieniono na stawkę za bruk płatną okresowo odpowiedzialnym władzom publicznym.

Zmiany w ramach AugustusEdit

Strukturę rządzącą zmienił August, który w trakcie rekonstrukcji administracji miejskiej zlikwidował i utworzył nowe biura w związku z utrzymaniem robót publicznych, ulic i akweduktów w Rzymie i jego okolicach. Zadaniem utrzymania dróg zarządzały wcześniej dwie grupy pomniejszych sędziów, quattuorviri (rada czterech sędziów do nadzorowania dróg w mieście) i duoviri (zarząd składający się z dwóch sędziów do nadzorowania dróg poza miastem) którzy byli częścią kolegiów zwanych vigintisexviri (dosłownie „dwudziestu sześciu mężczyzn”).

August, uznając kolegia za nieskuteczne, zwłaszcza rady zajmujące się utrzymaniem dróg, zmniejszył liczbę sędziów z 26 do 20. Całkowite zniesienie duoviri, a później przyznanie mu stanowiska nadzorcy (według Dio Cassiusa) systemu drogowego łączącego Rzym z resztą Włoch i pozostałymi prowincjami. Na tym stanowisku skutecznie dał sobie i każdemu następnemu cesarzowi nadrzędną władzę, która pierwotnie należała do cenzorów miejskich. Tablica quattuorviri była utrzymywana w takim stanie, w jakim była co najmniej do panowania Hadriana w latach 117–138 ne. Ponadto mianował pretorianów na urzędy „budowniczych dróg”, a każdemu z nich przypisał po dwóch liktorów. Uczyniła także urząd kuratora każdej z wielkich dróg publicznych wieczystą władzą, a nie tymczasową komisją.

Osoby mianowane w nowym systemie miały rangę senatorską lub konną, w zależności od względnego znaczenia przydzielone im drogi. Obowiązkiem każdego kustosza było podpisanie umowy na utrzymanie drogi i dopilnowanie, aby wykonawca, który podjął się tej pracy, wykonał ją wiernie pod względem ilościowym i jakościowym. August zezwolił również na budowę kanałów i usunął utrudnienia w ruchu drogowym, tak jak robili to edylowie w Rzymie.

W charakterze cesarskiego kustosza (choć prawdopodobnie uzbrojony w nadzwyczajne uprawnienia) Korbulon potępił magistratus i mancipesy włoskich dróg do Tyberiusza. Ścigał ich i ich rodziny z grzywnami i więzieniem przez 18 lat (21–39 po Chr.), A później został nagrodzony konsulatem Kaliguli, który miał również zwyczaj skazania dobrze urodzonych obywateli na pracę na drogach. Warto zauważyć, że pod rządami Klaudiusza Korbulo został postawiony przed sądem i zmuszony do zwrotu pieniędzy wyłudzonych od jego ofiar.

Inni kuratorzyEdytuj

Specjalni kuratorzy za wydaje się, że kadencja była czasami mianowana, nawet po ustanowieniu stałych sędziów noszących ten tytuł. Następcy Augusta sprawowali czujną kontrolę nad stanem dróg publicznych. Ich nazwiska często pojawiają się w napisach dla konserwatorów dróg i mostów. W ten sposób w Emérita upamiętniono Wespazjana, Tytusa, Domicjana, Trajana i Septymiusza Sewera. Trasa Antonina, która prawdopodobnie była dziełem znacznie wcześniejszym, ponownie opublikowana w ulepszonej i rozszerzonej formie pod rządami jednego z cesarzy Antoninów, pozostaje stałym dowodem drobnej troski, jaką okazywano w służbie drogom publicznym. / p>