Co to jest protokół z Kioto?

Protokół z Kioto to międzynarodowe porozumienie, którego celem jest zarządzanie emisjami dwutlenku węgla i gazów cieplarnianych oraz ich redukcja. Protokół został przyjęty na konferencji w Kioto w Japonii w 1997 roku i stał się prawem międzynarodowym 16 lutego 2005 roku.

–

Co to jest Protokół z Kioto?

Protokół wprowadził operacjonalizację Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC). 192 kraje zobowiązały się do zmniejszenia swoich emisji średnio o 5,2% do 2012 roku, co stanowiłoby około 29% całkowitych emisji na świecie.

Kraje, które ratyfikowały Protokół z Kioto, otrzymały maksymalne poziomy emisji dwutlenku węgla na określone okresy i uczestniczyły w handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Jeśli kraj wyemitowałby więcej niż przypisany mu limit, otrzymałby niższy limit emisji w następnym okresie.

Kraje rozwinięte a kraje rozwijające się

Uznając, że kraje rozwinięte są głównie odpowiedzialne za obecne poziomy emisji gazów cieplarnianych w wyniku ponad 150 lat nieprzerwanej działalności przemysłowej Protokół obciążył je większym obciążeniem. 37 krajów uprzemysłowionych oraz UE otrzymało mandat do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, a kraje rozwijające się poproszono o dobrowolne przestrzeganie; ponad 100 krajów rozwijających się, w tym Chiny i Indie, zostało zwolnionych z traktatu.

Protokół podzielił kraje na dwie grupy: w załączniku I znalazły się kraje rozwinięte, a w załączniku I – kraje rozwijające się. Limity emisji zostały umieszczone tylko w krajach Aneksu I. Kraje spoza załącznika I mogłyby inwestować w projekty mające na celu obniżenie emisji w swoich krajach. W przypadku tych projektów kraje rozwijające się uzyskały kredyty węglowe, które mogłyby handlować lub sprzedawać krajom rozwiniętym, umożliwiając krajom rozwijającym się wyższy poziom maksymalnych emisji dwutlenku węgla w tym okresie. To skutecznie umożliwiło krajom rozwiniętym dalsze emitowanie gazów cieplarnianych.

Protokół ustanowił system monitorowania, przeglądu i weryfikacji, a także system zgodności w celu zapewnienia przejrzystości i pociągnięcia stron do odpowiedzialności. Emisje we wszystkich krajach musiały być monitorowane i precyzyjne zapisy handlu prowadzone przez systemy rejestrów.

Może Ci się również spodobać: Jak uczynić głęboką dekarbonizację rzeczywistością

Poprawka Doha

Po zakończeniu pierwszego okresu rozliczeniowego protokołu z Kioto w grudniu 2012 roku strony protokołu spotkały się w Doha w Katarze, aby omówić zmianę pierwotnego porozumienia z Kioto. W poprawce dauhańskiej dodano nowe cele na drugi okres zobowiązań, 2012–2020, dla krajów uczestniczących, w którym to czasie strony zobowiązały się do redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 18% poniżej poziomów z 1990 r.

Było to krótkotrwałe; w 2015 r. wszyscy uczestnicy UNFCCC podpisali kolejny pakt, paryskie porozumienie klimatyczne, które skutecznie zastąpiło protokół z Kioto.

Paryskie porozumienie klimatyczne

Zostało ono przyjęte przez prawie każdy kraj w 2015 r. zająć się negatywnymi skutkami kryzysu klimatycznego. Wszystkie główne kraje emitujące GHG zobowiązały się zmniejszyć swoje emisje i z czasem wzmocnić te zobowiązania.

Główną dyrektywą porozumienia jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w celu ograniczenia globalnego wzrostu temperatury w tym stuleciu do 2 stopni Celsjusza powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, przy jednoczesnym podjęciu kroków zmierzających do ograniczenia tego do 1,5 stopnia. Zapewnia również krajom rozwiniętym sposób pomagania krajom rozwijającym się i tworzy ramy dla przejrzystego monitorowania i raportowania celów klimatycznych krajów.

Mechanizmy z Kioto

Protokół ustanowił mechanizmy rynkowe oparte na handlu uprawnieniami do emisji. Dało to krajom dodatkowe środki na osiągnięcie ich celów za pomocą trzech mechanizmów rynkowych: międzynarodowego handlu uprawnieniami do emisji, mechanizmu czystego rozwoju (CDM) i wspólnych wdrożeń.

Mechanizmy zachęcały do ograniczania emisji gazów cieplarnianych w najbardziej opłacalny sposób, tj. w krajach rozwijających się. Pomysł polegał na tym, że dopóki zanieczyszczenie jest usuwane z atmosfery, nie ma znaczenia, gdzie jest redukowane, co stymulowało zielone inwestycje w krajach rozwijających się i obejmowało sektor prywatny w celu opracowania czystszej infrastruktury i systemów w stosunku do starszej, bardziej brudnej technologii.

Utworzono fundusz adaptacyjny w celu finansowania projektów i programów adaptacyjnych w krajach rozwijających się, które są stronami protokołu. W pierwszym okresie rozliczeniowym Fundusz był finansowany głównie z udziału wpływów z działań projektowych CDM. W drugim okresie rozliczeniowym międzynarodowy handel emisjami i wspólna realizacja również zapewniłyby funduszowi udział w przychodach w wysokości 2%.

Jak sprawdził się protokół z Kioto?

W 2005 r. wiele krajów, w tym kraje UE, planowało osiągnąć lub przekroczyć cele określone w porozumieniu do 2011 r. Inne, takie jak ponieważ Stany Zjednoczone i Chiny – najwięksi emitenci na świecie – wyprodukowały wystarczającą ilość gazów cieplarnianych, aby złagodzić postęp osiągnięty przez kraje, które osiągnęły swoje cele.W rzeczywistości w latach 1990-2009 nastąpił wzrost globalnych emisji o około 40%.

Dlaczego Stany Zjednoczone nie podpisały Protokołu z Kioto?

Stany Zjednoczone wycofały się z umowy w 2001 roku, uznając traktat za niesprawiedliwy, ponieważ nakładał na kraje rozwinięte obowiązek redukcji emisji i uważał, że takie postępowanie utrudniłoby amerykańską gospodarkę.

W rozmowach zaszkodziła polityka, pieniądze, brak przywództwa i brak konsensusu. Emisje gazów cieplarnianych wciąż rosną, a kraje nie zajmują się nimi wystarczająco szybko.

Kalendarium

1-11 grudnia 1997 r. – w Kioto odbywa się Konferencja Stron UNFCCC, Japonia. Prawie 200 krajów uczestniczy i przyjmuje pierwszy międzynarodowy traktat dotyczący zarządzania i redukcji gazów cieplarnianych.

2 listopada 1998 – W Buenos Aires 160 krajów spotyka się, aby opracować szczegóły protokołu i stworzyć „Plan działania z Buenos Aires . ”

23 lipca 2001 – Negocjatorzy ze 178 krajów spotykają się w Niemczech i zgadzają się przyjąć protokół bez udziału USA.

10 listopada 2001 – Przedstawiciele ze 160 kraje spotykają się w Marakeszu w Maroku, aby dopracować szczegóły protokołu.

18 listopada 2004 r. – Federacja Rosyjska ratyfikuje protokół.

16 lutego 2005 r. – Protokół z Kioto przychodzi w życie.

12 grudnia 2011 r. – Kanada rezygnuje z protokołu z Kioto, mówiąc, że jej cele są niewykonalne, ponieważ Stany Zjednoczone i Chiny nigdy na to nie zgodziły się, i mówi, że potrzebny jest nowy pakt, aby zająć się emisjami.

Grudzień 2012 – Protokół z Kioto zostaje przedłużony do 2020 roku podczas konferencji w Doha w Katarze.

23 czerwca 2013 – Afganistan przyjmuje protokół z Kioto do protokołu, stając się 192. sygnatariuszem.

2015 – Na szczycie COP21, który odbył się w Paryżu, wszyscy uczestnicy UNFCCC podpisują Porozumienie Paryskie, które skutecznie zastępuje Protokół z Kioto. Strony zgadzają się ograniczyć ocieplenie do „znacznie poniżej” 2 stopni i poniżej 1,5 stopnia powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, jeśli to możliwe.

Wyróżnione zdjęcie: United Nations Photo