Villanelle
Definitie van Villanelle
Een villanelle is een poëtische vorm met negentien regels en een strikt herhalingspatroon en een rijmschema. Elke villanelle bestaat uit vijf tercets (d.w.z. een strofe van drie regels) gevolgd door één kwatrijn (een strofe met vier regels). De eerste en derde regel van het openingsknooppunt worden herhaald in een afwisselend patroon als de laatste lijn van elk volgend knooppunt; die twee herhaalde regels vormen dan de laatste twee regels van het hele gedicht. Het rijmschema vraagt om die herhalende regels om te rijmen, en om de tweede regel van elk tercet om te rijmen. Het rijmschema ziet er dus als volgt uit: A1 b A2 / a b A1 / a b A2 / a b A1 / a b A2 / a b A1 A2. Hoewel de structuur misschien ingewikkeld klinkt, is het in de praktijk gemakkelijk te zien hoe de regels werken.
Het woord villanelle komt oorspronkelijk uit het Italiaans woord villano, wat boer betekent. De villanellas en villancicos uit de renaissanceperiode waren Italiaanse en Spaanse liederen gemaakt om te dansen, met het pastorale thema dat geschikt is voor boerendansen. De hedendaagse definitie van villanelle is dus behoorlijk veranderd sinds de conceptie als een vers zonder strikt rijmschema of herhaling .
Veelvoorkomende voorbeelden van Villanelle
De villanelle is een sterk gestructureerde poëtische vorm, en er zijn dus geen voorbeelden van villanelle van buiten de poëzie. Sommige villanellen zijn echter zo beroemd geworden dat sommige van hun regels zijn bij het publiek bekend geworden. Zo is het gedicht van Dylan Thomas Ga niet zachtaardig in die welterusten een voorbeeld van een villanelle, en de regels die hij in het gedicht herhaalt, zijn vrij beroemd:
Ga niet zachtaardig die goede nacht in.
Woede, woede tegen het sterven van het licht.
Betekenis van Villanelle in literatuur
De villanelle staat bekend als een vaste versvorm. Andere voorbeelden van vaste versvormen zijn de haiku, sonnet en sestina. Er wordt aangenomen dat de Franse dichter Théodore de Banville de vorm aan het eind van de negentiende eeuw heeft gedefinieerd, hoewel villanellen in Engeland veel populairder werden dan ooit in Frankrijk. Hoewel de vorm vrij strikt is in zijn regels, is het niet zo moeilijk om een villanelle te schrijven; inderdaad, acht van de negentien regels zijn herhalingen. De moeilijkheid is om deze herhaling elke keer nieuw of belangrijk te laten lijken. Veel dichters hebben net een beetje gespeeld met het herhalen van regels, zodat er een kleine verandering is, hetzij in het invoegen of verwijderen van een woord, of in het veranderen van de tijd of interpunctie van de herhaalde regels. De functie van de herhaling kan vaak een beetje obsessief lijken, en inderdaad, veel villanellen draaien om een centraal probleem dat een dichter probeert uit te werken op een manier die circulair en obsessief klinkt.
Voorbeelden van Villanelle in Literatuur
Om de werking van een villanelle te begrijpen, hebben we de volgende drie villanelle-voorbeelden in hun geheel herdrukt. Let op het rijmschema en de functie van de herhaalde regels.
Voorbeeld 1
Ga niet zachtaardig in die goede nacht,
Ouderdom zou aan het einde van de dag moeten branden en razen;
Woede, woede tegen het sterven van het licht.Hoewel wijze mannen aan hun einde weten dat het donker is,
Omdat hun woorden hadden geen bliksem gevorkt
Ga niet zachtaardig die goede nacht in.Goede mannen, de laatste zwaai voorbij, huilend hoe helder
Hun zwakke daden dansten misschien in een groene baai,
Woede, woede tegen het sterven van het licht.Wilde mannen die de zon vingen en zongen tijdens de vlucht,
En te laat leerden dat ze het onderweg bedroeven,
Do ga niet zachtmoedig die goede nacht in.Ernstige mannen, bijna dood, die zien met verblindend zicht
Blinde ogen kunnen laaien als meteoren en homo zijn,
Woede, woede tegen het sterven van de licht.En jij, mijn vader, daar op de droevige hoogte,
Vloek, zegen mij nu met je woeste tranen, bid ik.
Ga niet zachtaardig in dat goede nacht.
Woede, woede tegen het sterven van het licht.
(“Ga niet zachtaardig in die goede nacht” door Dylan Thomas)
Geen enkel artikel over villanellen zou compleet zijn zonder het beroemdste voorbeeld van een villanelle aller tijden af te drukken: Dylan Thomass “Ga niet zachtaardig in die goede nacht.” In tegenstelling tot sommige andere auteurs, koos Thomas ervoor om zijn herhalende regels helemaal niet te veranderen, en we zien dat ze bij elke herhaling exact hetzelfde worden gereproduceerd. De regels op zich zijn erg krachtig, en hun herhaling dient alleen om Thomas krachtige boodschap zo veel sterker te maken.
Voorbeeld # 2
De kunst van het verliezen is niet moeilijk onder de knie te krijgen;
zoveel dingen lijken vervuld van de bedoeling
verloren te gaan dat hun verlies geen ramp is.Verlies elke dag iets. Accepteer de opwinding van
verloren deursleutels, het uur dat slecht besteed is.
De kunst van het verliezen is niet moeilijk onder de knie te krijgen.Oefen dan verder om verder te verliezen en sneller te verliezen:
plaatsen, en namen, en waar je het was
reizen. Geen van deze zal een ramp veroorzaken.Ik verloor het horloge van mijn moeder. En kijk! mijn laatste, of de voorlaatste, van drie geliefde huizen ging.
De kunst van het verliezen is niet moeilijk onder de knie te krijgen.Ik verloor twee mooie steden. En, nog groter, sommige rijken die ik bezat, twee rivieren, een continent.
Ik mis ze, maar het was geen ramp.– Zelfs jou kwijtraken (de gekscherende stem, een gebaar
ik hou van) Ik zal niet gelogen hebben. Het is duidelijk dat de kunst van het verliezen niet zo moeilijk is om onder de knie te krijgen
hoewel het (Schrijf het!) Als een ramp kan lijken.
( “One Art” door Elizabeth Bishop)
Elizabeth Bishops beroemde voorbeeld van villanelle, “One Art”, is iets losser met de regels, hoewel ze er redelijk nauw aan toe is. De regels die eindigen op het woord ramp hebben bijvoorbeeld alleen dat laatste woord gemeen, en zijn heel anders in de aanloop naar het woord. Bishop is ook wat vrijer met de rijmwoorden, door half rijm te kiezen in plaats van perfect rijm in sommige gevallen. Ze kiest bijvoorbeeld bijna rijmpjes voor ramp, zoals opwinding, laatste of en gebaar. Evenzo hebben intent en continent dezelfde combinatie van laatste klinkers en medeklinkers, maar het klemtoonpatroon van continent maakt het geen perfect rijm voor intent. Toch heeft Bishop de villanelle-vorm niet voor niets gekozen. Ze bouwt voort op het laatste kwatrijn door erop te staan dat de kunst van het verliezen niet moeilijk te beheersen is, maar het is duidelijk dat er hier enige verbale ironie is en dat het inderdaad zo is. moeilijk om een geliefde te verliezen.
Voorbeeld 3
Ik word wakker in slaap en word langzaam wakker.
Ik voel mijn lot in wat ik niet kan vrezen.
Ik leer door te gaan waar ik heen moet.We denken door te voelen. Wat valt er te weten?
Ik hoor mijn wezen dansen van oor tot oor.
Ik word wakker in slaap en word langzaam wakker.Van degenen die zo dicht naast me staan, welke ben jij ?
God zegene de grond! Ik zal daar zachtjes lopen,
En leren door te gaan waar ik heen moet.Licht neemt de boom; maar wie kan ons vertellen hoe?
De eenvoudige worm klimt een wenteltrap op;
Ik word wakker in slaap en word langzaam wakker.Grote natuur heeft nog iets te doen
Voor jou en mij; dus neem de levendige lucht,
En, lieftallig, leer door te gaan waar ik heen moet.Dit schudden houdt me stabiel. Ik zou het moeten weten.
Wat wegvalt, is altijd. En is nabij.
Ik word wakker in slaap en word langzaam wakker.
Ik leer door te gaan waar ik heen moet.
(“The Waking” door Theodore Roethke)
Theodore Roethkes gedicht “The Waking” is een ander beroemd en mooi voorbeeld van een villanelle. Hij zit ergens tussen Thomas en Bishop in wat betreft hoe nauw hij zich aan de villanelle-regels houdt. Over het algemeen rijmen zijn regels met ‘langzaam’ of ‘angst’, hoewel hij ook rijmwoorden kiest van ‘jij’, ‘hoe’, ‘doen’ en ‘daar’, ‘trap’ en ‘lucht’. Hij varieert ook enigszins de tweede herhalende regel van “Ik leer door te gaan waar ik heen moet.”
Test je kennis van Villanelle
1. Welke van de volgende poëtische vormen is de juiste villanelle-definitie?
A. Drie regels met een lettergreep van 5-7-5.
B. Veertien regels met drie kwatrijnen en een laatste couplet met een afwisselend rijmschema.
C. Negentien regels met vijf tercets en een laatste kwatrijn met twee herhalende regels.
Antwoord op vraag 1 | Toon > |
---|---|
2. Welke van de volgende onderwerpen zou een hedendaagse villanelle het meest waarschijnlijk behandelen?
A. Obsessie
B. Pastorale themas
C. Obscene humor
Antwoord op vraag 2 | Toon > |
---|---|
3. Welke van de volgende uitspraken is waar over villanellen?
A. De herhalende regels mogen op geen enkele manier veranderen.
B. Elke regel moet rijmen (of een bijna-rijm zijn) met de eerste of tweede regel van de villanelle.
C.Vroege voorbeelden van villanellen werden geschreven met meer structuur dan hedendaagse voorbeelden.
Antwoord op vraag 3 | Toon > |
---|---|