Is Song of the South te racistisch om te vertonen?

Zip-A-Dee-Doo-Dah … oom Remus en vrienden. Foto: songofthesouth.net

Er zijn twee Disney-films die ik “graag zou willen zien, maar niet kan”. De eerste is een korte tekenfilm – naar verluidt voorbereid voor Walt s 50e verjaardag – die liet zien dat Sneeuwwitje krachtige seks had met de zeven dwergen. De tweede is de film uit 1946 Song of the South.

De kans is groot dat we de Sneeuwwitje-parodie nooit zullen zien: Disney heeft naar verluidt de verantwoordelijke animators ontslagen en bevolen dat de afdruk onmiddellijk wordt vernietigd. Maar naar aanleiding van een openbare petitie overweegt de studio nu het verbod op Song of the South op te heffen. Sinds de vertoning van het 40-jarig jubileum in 1986, is de eerste live-actionfilm van Disney stilletjes in de mottenballen gevallen. Het is in de VS nooit op video of dvd uitgebracht.

Back in the day, Song of the South zou kunnen zijn gelezen als een hartelijke groet aan de kleurlingen van Amerika. Sindsdien is het een beschamende schande geworden voor het bedrijf, het equivalent van een racistische oude relatie die niet in beleefd gezelschap kan worden geïntroduceerd. Door een (letterlijk) fabelachtig Diep Zuid af te beelden dat ergens tussen slavernij en wederopbouw is gespannen, handelt de film in een dubieuze vorm van mythevorming – wat impliceert dat Afro-Amerikanen die onder de Mason-Dixon-lijn vastzaten een opgewekt stel waren dat niets liever deed dan gaan vissen, sterke verhalen vertellen en voor blanke “kinderen zorgen.

Als hij niet lyrisch is over” teerbabys “, legt oom Remus uit waarom hij van “Zip-a-Dee-Doo-Dah Days …. Dat” houdt, is de soort dag waarop je je mouf niet kunt openen zonder dat er een liedje uit springt. “Zo verwarmt Song of the South de oude canard over hoe slaven “niet echt zo ellendig kunnen zijn, want, my, luister maar naar ze zingen in dat katoenveld.

Vervelend genoeg was deze gezellige misvatting al in de 19e eeuw door Frederick Douglass genageld . “Ik ben vaak volkomen verbaasd geweest, sinds ik naar het noorden kwam, om personen te vinden die konden spreken over het zingen, onder slaven, als bewijs van hun tevredenheid en geluk”, schreef Douglass. “Het is onmogelijk om je een grotere fout voor te stellen. Slaven zingen het meest wanneer ze het meest ongelukkig zijn.”

Song of the South werd geprezen als een triomf toen het werd uitgebracht en won vervolgens de Oscar voor beste origineel lied. En misschien moet de studio zelfs worden toegejuicht voor het casten van een zwarte acteur (James Baskett) in een hoofdrol in een tijd dat zwarte filmbezoekers nog steeds achter in de bioscoop moesten zitten. (Overigens was Baskett niet in staat om de première van de film in Atlanta bij te wonen, omdat hij geen hotel kon vinden dat ermee instemde hem in huis te nemen.)

Als Song of the South geen kinderfilm was, denk ik dat we die nu al eerder hadden gezien. Birth of a Nation wordt nog steeds regelmatig onthuld ondanks zijn openlijk, onbeschaamd racistische standpunt (de KKK red de dag!) En er zijn honderden andere antieke Hollywood-films die een minder virulente vorm van onverdraagzaamheid verhandelen en toch regelmatig opduiken op de Tv-schemas. Ik hou van dat stukje aan het einde van Mr Blandings Builds His Dream House, waar de soepele zwarte huishoudster Cary Grants baan effectief redt door een reclameslogan te bedenken. “Geef Gussie een loonsverhoging!”, Zegt hij. Whoo-hoo: een hele extra 50 cent voor haar moeite.

Ik zou de kans waarderen om Song of the South te zien. Ik heb het voor het laatst gezien als een kalme negenjarige (in de dagen voordat racisme slecht was) en herinner me dat ik het erg leuk vond. Dit is een beetje verontrustend. Het suggereert dat de onbetrouwbare agenda van de film ofwel helder over mijn hoofd is gevaren of me zo diep heeft geraakt dat ik me er tot op de dag van vandaag niet van bewust ben – vrolijk door het leven ga in de overtuiging dat er een ritje mis was met segregatie die een Dahing kon niet genezen. Ik heb het daar op dvd nodig, al was het maar om me gerust te stellen.

Als dat niet lukt, neem ik genoegen met Sneeuwwitje.

• Delen op Facebook
• Delen op Twitter
• Delen via e-mail
• Delen op LinkedIn
• Delen op Pinterest
• Delen op WhatsApp
• Delen op Messenger